اثبات طلاق صوری چگونه است؟
برخی از طلاقها که به آنها طلاق صوری گفته میشود، به منظور بهره مندی از یک سری مزایا به وقوع میپیوندند. زن و شوهری که واقعا قصد جدا شدن از هم را ندارند، به صورت غیر واقعی از یکدیگر طلاق گرفته تا بتوانند از مزایایی که ذر قانون گفته شده است، نهایت استفاده را داشته باشند. البته که اثبات طلاق صوری دارای مجازات است و در صورتی که ثابت شود زوجین به شکل صوری طلاق گرفتهاند، متحمل ضرر و زیان فراوان میشوند. مشاور حقوقی رایگان در تهران وکیل میتواند به شما راهنمایی کند تا در امور حقوقی خود تصمیمگیری بهتری داشته باشید و از حقوق و تعهدات خود آگاهی پیدا کنید.
از جمله اهدافی که برای طلاق صوری وجود دارد، میتوان به استفاده از مستمری پدر فوت شده و معافیت فرزند از خدمت سربازی باشد. یقینا زن و شوهری که برای طلاق صوری اقدام میکنند، اهدافی در این زمینه دارند که دست به انجام طلاق میزنند. نحوه اثبات صوری بودن طلاق بسیار مهم است و با ارائه مدارک و مستندات کافی میتوان این موضوع را به اثبات رساند. برای ثابت کردن طلاق صوری در مورد مستمری پدر فوت شده کافیست مدارک و مستندات موجود را به سازمان تامین اجتماعی ارائه کرد.
علاوه بر این که از طریق استشهادیه محلی نیز میتوان طلاق صوری را نیز ثابت نمود. در واقع اگر شاهدانی در این زمینه وجود داشته باشند که بتوانند شهادت دهند که طلاق بین زوجین صوری بوده است و آنها برای منافع خود برای این کار اقدام کردهاند، علاوه بر این که از حقوق اجتماعی خود محروم میشوند، برای آنها مجازات نیز در نظر گرفته میشود. روشهای مختلفی برای ثابت کردن طلاق صوری وجود دارد که در ادامه مطلب به بررسی آنها میپردازیم اما شما همین اکنون میتوانید مشاوره حقوقی با پیرامون نحوه اثبات طلاق صوری نیز داشته باشید.
طلاق صوری چیست؟
پیش از پرداختن به شیوههای قانونی اثبات طلاق صوری، لازم است که ابتدا نگاهی به طلاق صوری داشته و با آن آشنا شویم. طلاق مانند عمل حقوقی، مستلزم این است که طرفین قصد و اراده باطنی داشته باشند. در وافع زن و شوهری که تصمبم آنها برای طلاق قطعی است، باید بر اساس این که کدام یک از آنها درخواست طلاق داده است، میل باطنی برای طلاق داشته باشند. در پاسخ به این سوال که طلاق صوری چیست، باید گفت که طلاق صوری، نوعی از طلاق است که به صورت غیر واقعی صورت گرفته و طرفین در آن میل باطنی برای طلاق ندارند. در واقع طلاق غیر واقعی که به منظور بهرهمندی از مزایای قانونی به طلاث صوری شهرت دارد.
در طلاق باید زن و شوهر اراده واقعی جهت جدا شدن داشته باشند. در طلاق توافقی که هر دو طرف رضایت برای طلاق دارند، داشتن قصد و نیت واقعی برای طلاق، ضروری است. در این صورت طلاق صوری که به شکل غیر واقعی انجام میشود، از لحاظ حقوقی باطل است و نمیتوان آثار قانونی را برای آنها در نظر گرفت. تنها تفاوت طلاق صوری با سایر طلاقها در این است که زن و شوهر با علم به این که قصدی برای جدا شدن نداشته و تنها هدف آنها از این کار، رسیدن به منافع شخصی است، اقدام به طلاق گرفتن میکنند. علی رغم این که به لحاظ حقوقی چنین طلاقی باطل است اما در طی سالیان اخیر شاهد ثبت بسیاری از طلاقهای صوری در جامعه بودهایم و در هر صورت اثبات صوری بودن طلاق اهمیت خاصی دارد. طلاق صوری دارای ضمانت اجرا میباشد و جدای از محرومیت زوجین از برخی حقوق اجتماعی، جریمههای سنگینی نیز برای آنها اعمال خواهد شد.
شیوههای رایج در اثبات طلاق صوری
بعد از آن که نگاه کلی به طلاق صوری داشتیم، حال لازم است که شیوههای رایج در اثبات طلاق صوری را مورد بررسی قرار دهیم. طلاق در قانون ایران، شرایط و مراحل خاصی دارد و برای آن که زوجین بتوانند بدون مشکل خاصی طلاق بگیرند، لازم است فرآیند قانونی طلاق نیز اجرا شود. اهمیت اثبات صوری بودن طلاق از آن جهت است که ثابت میشود زن و شوهر به صورت غیر واقعی طلاق گرفته و طلاق آنها تنها برای رسیدن به اهداف خاصی است.
هر نوع معامله صوری که انجام شود، از دیدگاه قانونی معتبر نبوده و فاقد آثار حقوقی است. حال در خصوص طلاق صوری نیز چنین وضعیتی صدق میکند و این نوع طلاق از لحاظ قانونی، اعتبار خاصی ندارد. با این اوصاف که طلاق صوری باطل بوده و نمیتوان آثار حقوقی را برای آنها در نظر گرفت، در هر صورت روشهای مختلفی برای اثبات طلاق صوری وجود دارد و با استناد آنها میتوان به اثبات صوری بودن طلاق، پرداخت. از جمله روشهای رایج در اثبات طلاق صوری با توصیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- انجام بازرسی توسط سازمان تامین اجتماعی
- ارائه استشهادیه محلی
- ارائه مدارک و اسناد معتبر
روشهای اثبات طلاق صوری، متعدد است و نمیتوان صرفا به سه روش مزبور تمرکز نمود. هر نوع سند و مدرکی دال بر طلاق صوری بوده و این موضوع نبز به اثبات برسد، میتواند عواقب قانونی برای زن و شوهر داشته باشد. در ادامه هر یک از روشهای رایج در اثبات طلاق صوری را بررسی میکنیم. انجام بازرسیهای لازم توسط سازمان تامین اجتماعی یکی از راههای ثابت شدن صوری بودن طلاق، انجام بازرسیهای قانونی توسط بازرسان سازمان تامین اجتماعی است. گاهی ممکن است که این سوال برای شما مطرح شود که چرا سازمان تامین اجتماعی باید برای اثبات طلاق صوری اقدام نماید؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که یکی از اهداف طلاق گرفتن زوجین به صورت صوری، استفاده از مستمری تامین اجتماعی پدر فوت شده دختر است. دختری که پدر خود را از دست داده، در صورت داشتن شرایط قانونی میتواند درخواست استفاده از مستمری پدر فوت شده خود را بدهد.
در این صورت خانم از همسر خود به صورت صوری طلاق میگیرد تا بتواند حقوق مستمری پدر خود را دریافت نماید. سازمان تامین اجتماعی به صرف ارائه مدارک از طرف متقاضی، این موضوع را تصدیق نمیکند بلکه از طریق بازرسان خود صوری یا واقعی بودن طلاق را به اثبات میرساند. در هر صورت این امکان وجود دارد که بازرسان سازمان به محل اقامت خانم مراجعه کرده و با انجام تحقیقات محلی، متوجه این موضوع شوند که طلاق صورت گرفته، غیر واقعی است. در این صورت اثبات صوری بودن طلاق انجام میشود. بازرسان سازمان بعد از انجام تحقیقات و بازرسیهای خود میتوانند به نتایج کلی در خصوص طلاق برسند.
در صورتی که به سازمان تامین اجتماعی و یا سازمان نظام وظیفه استشهادیه کتبی ارائه شود که متقاضیان بهره مندی از خدمات قانونی طلاق، به شکل صوری طلاق گرفته اند، میتواند ثابت شود که طلاق صوری رخ داده است. در واقع اگر افرادی باشند که میتوانند شهادت دهند که طلاق زن و شوهر صوری بوده است، کافیست در این زمینه استشهادیه تنظیم و افراد شاهد، ذیل آن امضا کنند. این امکان وجود دارد که از اقوام و آشنایان زوجین افرادی باشند که از تصمیم صوری بودن طلاق آنها مطلع باشند و یا این که در زمان انجام بازرسی، این موضوع ثابت شود که زوجین با یکدیگر زندگی میکنند و طلاق آنها غیر واقعی بوده است، میتوان اثبات کننده طلاق صوری باشد. همین موضوع هم توسط به شما گفته میشود.
ارائه اسناد و مدارکی معتبر میتواند ثابت کننده صوری بودن طلاق باشد. در صورتی که اسنادی به سازمانهای ذی ربط ارائه شده و این اسناد نشان دهنده غیر واقعی بودن طلاق بین زوجین باشد، در این صورت اثبات طلاق صوری انجام شده است. هر نوع سند و مدرکی نمیتواند ثابت کننده طلاق صوری زوجین باشد و اسناد ارائه شده باید قانونی و معتبر باشند. علاوه بر روشهایی مانند انجام بازرسی سازمان تامین اجتماعی در صوری یا واقعی بودن طلاق، حال این امکان وجود دارد که برخی از اشخاص بخواهند که با ارائه اسناد و دلایلی طلاق صوری را به اثبات برسانند. هر دلیلی که افراد معترض در اختیار مراجع ذیربط مانند سازمان تامین اجتماعی برای اثبات طلاق صوری قرار دهند، لازمه آن بررسی دلایل مطرح شده است.
گاهی این سوال مطرح میشود که چه دلیلی برای اثبات طلاق صوری وجود دارد و اثبات این موضوع بنا به چه دلایلی باید انجام شود؟ به طور مثال اگر خانم قصد دارد که از طریق طلاق گرفتن به شکل صوری، مستمری پدر فوت شده خود را دریافت کند، امکان کاهش سهم مادر و یا خواهر او از مقدار مستمری وجود دارد که این موضوع میتواند از طرف این اشخاص با اعتراضاتی همراه باشد. در این صورت دلایلی به منظور صوری بودن طلاق مطرح شده که در صورت اثبات آن، خانم علاوه بر استرداد میزان مستمری طبق قانون جریمه نیز میشود.
بعد از ارائه درخواست متقاضی به سازمان تامین اجتماعی در خصوص دریافت مستمری بازنشستگی و به تبع آن وصل شدن مستمری، ممکن است که شهودی وجود داشته باشند که میتواند ثابت کند که طلاق زوجین صوری بوده است. در زمان بازرسیهای انجام شده توسط سازمان تامین اجتماعی، این موضوع محتمل است که اهالی محل به دلیل شناختی که از زوجین دارند، در مورد صوری بودن طلاق آنها اتفاق نظر داشته و ادعا کنند که زن و شوهر کما فی سابق با هم در یک منزل مشترک زندگی نموده و طلاق آنها غیر واقعی است. در این خصوص کافی است که استشهادیه در این زمینه تنظیم شده و با ارائه اسناد و مدارک کافی، به سازمان تامین اجتماعی ارائه شود.
اثبات طلاق صوری به بهانه معافیت فرزند از خدمت سربازی
یکی از اهداف طلاق گرفتن صوری، معاف شدن فرزند خانواده از خدمت سربازی است. در شرایطی خاص، طلاق صوری میتواند سبب شود تا این که فرزند از خدمت سربازی، معاف شود. به صرف این که زن و شوهر طلاق صوری بگیرند، نمیتواند دلیل موجهی برای معافیت از خدمت سربازی باشد بلکه باید شرایط دیگری در کنار موضوع طلاق نیز در این زمینه وجود داشته باشد. فرزند باید حداقل دارای ۱۸ سال سن تمام باشد تا طبق قانون وارد سن سربازی و یا مشمولیت خدمت گردد. علاوه بر این که مادر نباید عقد نکاح مجدد داشته باشد. حال اگر فرزند قصد معافیت به سبب کفالت مادر را دارد، لازم است ه این موضوع ثابت شود که مادر، همسری ندارد و در این صورت فرزند، از مادر خود سرپرستی میکند.