گواهی عدم سو پیشینه
گواهی عدم سوء پیشینه
گواهی عدم سوء پیشینه سندی رسمی است که نشان دهنده نداشتن محکومیت های کیفری مؤثر برای فرد در زمان صدور است. این گواهی برای موارد گوناگونی مانند استخدام در بخش های دولتی و خصوصی، دریافت مجوزهای خاص، ادامه تحصیل در خارج از کشور و فرآیندهای مهاجرتی ضروری بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است.
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه از جمله فرآیندهای اداری است که افراد زیادی در طول زندگی خود با آن مواجه می شوند. از استخدام در نهادهای دولتی و خصوصی گرفته تا اخذ ویزا برای مهاجرت یا حتی درخواست برخی مجوزهای کسب و کار، ارائه این گواهی می تواند الزامی باشد. با توجه به ماهیت حقوقی و اداری این فرآیند، درک دقیق چیستی گواهی عدم سوء پیشینه، تفاوت آن با سوابق کیفری عمومی، و آگاهی از روش های صحیح دریافت آن امری حیاتی است. پیچیدگی های مرتبط با جرایم مؤثر و غیرمؤثر، مدت زمان اعتبار گواهی، و نحوه پاک کردن سوء پیشینه نیز از جمله مباحثی هستند که ابهامات زیادی را برای متقاضیان ایجاد می کنند.
این مقاله با هدف ارائه یک راهنمای جامع و به روز برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه در سال ۱۴۰۳ تدوین شده است. در ادامه، تمامی ابعاد مرتبط با این گواهی، از تعریف و مبانی قانونی آن گرفته تا روش های مختلف درخواست (آنلاین و حضوری)، مدارک مورد نیاز، هزینه ها، مدت اعتبار، و نکات کلیدی پیرامون پاک کردن سوء پیشینه و آخرین تغییرات قانونی، به دقت مورد بررسی قرار خواهد گرفت. هدف نهایی این است که با مطالعه این راهنما، کاربران بتوانند با آگاهی کامل و بدون دغدغه، فرآیند دریافت گواهی عدم سوء پیشینه خود را به انجام رسانند.
گواهی عدم سوء پیشینه چیست؟ (تفاوت سوء پیشینه و سابقه کیفری)
گواهی عدم سوء پیشینه یک سند رسمی و مکتوب است که توسط قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران صادر می شود و وضعیت سوابق کیفری مؤثر یک فرد را منعکس می کند. هدف اصلی این گواهی، ارائه اطلاعاتی شفاف و مستند به نهادهای درخواست کننده، مبنی بر نداشتن یا داشتن محکومیت های کیفری خاص و مؤثر، در راستای حفظ امنیت اجتماعی و اعتبار شغلی و حقوقی افراد است. این گواهی یکی از ابزارهای مهم در سنجش صلاحیت افراد برای تصدی مشاغل حساس، مشارکت در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی، یا حتی تحصیل و اقامت در خارج از کشور محسوب می شود.
باید توجه داشت که مفهوم «سوء پیشینه» که در این گواهی درج می شود، با مفهوم کلی «سابقه کیفری» تفاوت اساسی دارد. سابقه کیفری به هرگونه محکومیت قطعی کیفری اشاره دارد که فرد در مراجع قضایی داشته است؛ چه این محکومیت زندان باشد، چه جزای نقدی یا شلاق. اما تمامی سوابق کیفری در گواهی عدم سوء پیشینه منعکس نمی شوند. تنها آن دسته از محکومیت هایی که قانون گذار آن ها را «سوابق کیفری مؤثر» تلقی کرده است، در این گواهی درج می شوند و به تبع آن، فرد را از برخی حقوق اجتماعی محروم می کنند. این تمایز، اهمیت بسیاری در درک حقوق و مسئولیت های فردی و اجتماعی دارد.
مبنای قانونی برای تعیین جرایم مؤثر، ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی است. این ماده به صراحت بیان می کند که چه محکومیت هایی و با چه مدت زمانی، باعث محرومیت فرد از حقوق اجتماعی و درج آن در گواهی عدم سوء پیشینه می شود. بنابراین، برای هر فردی که قصد دریافت این گواهی را دارد، آشنایی با مفاد این ماده قانونی و مصادیق جرایم مؤثر، امری ضروری است.
مصادیق جرایم مؤثر در گواهی عدم سوء پیشینه (با جزئیات دقیق و مدت محرومیت)
همان طور که اشاره شد، تنها محکومیت های کیفری خاصی به عنوان سوء پیشینه مؤثر در گواهی عدم سوء پیشینه درج می شوند. این مصادیق و مدت زمان محرومیت از حقوق اجتماعی، به موجب ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی به شرح زیر است:
- محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد: در این موارد، فرد به مدت هفت سال از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی، از حقوق اجتماعی محروم می شود. مجازات های سالب حیات شامل اعدام و موارد مشابه است که پس از اجرای حکم، اثر تبعی آن برای وراث باقی نمی ماند، اما اگر فرد محکومیت را سپری کند، پس از هفت سال می تواند گواهی عدم سوء پیشینه دریافت کند.
- محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده بیش از نصف دیه مجنی علیه باشد، نفی بلد و حبس تا درجه چهار: این محکومیت ها، منجر به محرومیت فرد به مدت سه سال از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی می شود. نفی بلد (تبعید) و حبس درجه چهار (که شامل حبس بیش از پنج تا ده سال می شود) از جمله این موارد هستند.
- محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو در صورتی که دیه جنایت وارد شده نصف دیه مجنی علیه یا کمتر از آن باشد، و حبس درجه پنج: در این موارد، فرد به مدت دو سال از تاریخ توقف اجرای حکم اصلی، از حقوق اجتماعی محروم خواهد شد. حبس درجه پنج شامل حبس بیش از دو تا پنج سال می شود.
حقوق اجتماعی که فرد در طول مدت محرومیت از آن ها محروم می شود، شامل مواردی مانند حق انتخاب شدن در مجامع عمومی، حق عضویت در احزاب و جمعیت ها، حق استخدام در برخی مشاغل دولتی و عمومی، و برخی حقوق دیگر است. در ادامه یک جدول خلاصه برای درک بهتر این مصادیق ارائه می شود:
| نوع محکومیت | مصادیق مجازات | مدت محرومیت از حقوق اجتماعی |
|---|---|---|
| محکومیت به مجازات های سالب حیات و حبس ابد | اعدام، حبس ابد | ۷ سال |
| محکومیت به قطع عضو، قصاص عضو (دیه بیش از نصف)، نفی بلد، حبس درجه ۴ | مانند: حبس بیش از ۵ تا ۱۰ سال، تبعید | ۳ سال |
| محکومیت به شلاق حدی، قصاص عضو (دیه نصف یا کمتر)، حبس درجه ۵ | مانند: شلاق حدی، حبس بیش از ۲ تا ۵ سال | ۲ سال |
جرایمی که در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی شوند (با ذکر مثال های رایج)
درک این نکته حائز اهمیت است که بسیاری از محکومیت های کیفری و تخلفات، هرچند ممکن است فرد را متحمل مجازات کنند، اما در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی شوند و به عنوان سوء پیشینه مؤثر تلقی نمی گردند. این موضوع، بار روانی زیادی را از دوش افرادی که سوابق قضایی غیرمؤثر دارند، برمی دارد و به آن ها این اطمینان را می دهد که سوابق گذشته مانع حقوق اجتماعی و شغلی شان نخواهد شد.
برخی از مثال های رایج جرایمی که در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی شوند، عبارت اند از:
- محکومیت به جزای نقدی (مگر در موارد خاص که قانون صراحتاً جرم را مؤثر اعلام کرده باشد).
- جرایم رانندگی (مانند تصادفات منجر به جرح یا فوت غیرعمدی، تخلفات رانندگی)، مگر آنکه حکم قضایی حبس مؤثر (که جزو درجات مؤثر ماده ۲۵ باشد) در پی داشته باشد.
- محکومیت های مرتبط با جرایم درجه ۶، ۷ و ۸ حبس (حبس تا دو سال).
- جرایمی که مجازات آن ها شلاق تعزیری است، نه شلاق حدی.
- محکومیت های مالی و بدهی های حقوقی، از جمله چک بلامحل یا ورشکستگی، مگر آنکه جنبه کلاهبرداری یا سایر جرایم مؤثر را داشته باشند.
- جرایم عمومی سبک که منجر به حبس مؤثر یا مجازات های ماده ۲۵ نشده اند.
یکی از نکات مهم در این زمینه، تبصره ۲ ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی است که بیان می دارد:
در مورد جرایم قابل گذشت، در صورتی که پس از صدور حکم قطعی، با گذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود، اثر تبعی آن نیز رفع می شود.
این بدان معناست که اگر فردی به جرمی قابل گذشت محکوم شده و حکم قطعی نیز صادر شده باشد، اما شاکی خصوصی از شکایت خود صرف نظر کند، نه تنها اجرای مجازات متوقف می شود، بلکه اثر تبعی آن محکومیت نیز از بین می رود و در گواهی عدم سوء پیشینه درج نخواهد شد. این تبصره نقش مهمی در بازگشت افراد به جامعه و رفع موانع حقوقی و اجتماعی آن ها ایفا می کند.
تأثیر گواهی عدم سوء پیشینه در استخدام و حقوق اجتماعی
گواهی عدم سوء پیشینه در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی و شغلی افراد نقش محوری ایفا می کند و می تواند تأثیرات عمیقی بر فرصت های پیش رو داشته باشد. نهادهای دولتی، سازمان های خصوصی، بانک ها، و حتی مؤسسات آموزشی و مهاجرتی، معمولاً برای بررسی صلاحیت متقاضیان، درخواست ارائه این گواهی را دارند.
در حوزه استخدام:
- مشاغل دولتی و عمومی: بسیاری از مشاغل در دستگاه های اجرایی، سازمان های دولتی، نهادهای امنیتی، قضایی، و نظامی، شرط عدم سوء پیشینه کیفری مؤثر را دارند. داشتن سابقه مؤثر در گواهی عدم سوء پیشینه می تواند مانع از استخدام فرد یا تصدی مناصب حساس شود. این امر به دلیل نیاز به اعتماد و صلاحیت اخلاقی بالا در این گونه موقعیت ها است.
- مشاغل خصوصی و حساس: در بخش خصوصی نیز، به ویژه در مشاغلی که با امور مالی، اسناد محرمانه، کودکان یا گروه های آسیب پذیر سروکار دارند (مانند بانک ها، مؤسسات مالی، مهدکودک ها، مدارس، شرکت های امنیتی)، کارفرمایان ممکن است درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را داشته باشند تا از حسن سابقه متقاضی اطمینان حاصل کنند.
- جواز کسب و کار: تا پیش از تغییرات قانونی اخیر، دریافت بسیاری از جوازهای کسب و کار نیز مستلزم ارائه گواهی عدم سوء پیشینه بود. اگرچه این الزام برای بخش عمده ای از کسب و کارها حذف شده است، اما هنوز هم در برخی مشاغل خاص و حساس، ممکن است این شرط پابرجا باشد.
در حوزه حقوق اجتماعی:
همان طور که ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی تصریح می کند، داشتن سوء پیشینه مؤثر، فرد را از برخی حقوق اجتماعی برای مدت مشخصی محروم می کند. این حقوق شامل موارد زیر است:
- حق انتخاب شدن: افراد دارای سوء پیشینه مؤثر نمی توانند در انتخابات مختلف (مانند مجلس شورای اسلامی، ریاست جمهوری، شوراهای شهر و روستا) نامزد شوند.
- حق عضویت: عضویت در برخی سازمان ها، احزاب، انجمن ها و هیئت مدیره شرکت های خاص ممکن است محدود یا ممنوع شود.
- حق استخدام: همان طور که ذکر شد، استخدام در بسیاری از مشاغل دولتی و عمومی، و حتی برخی مشاغل حساس در بخش خصوصی، ممکن است به دلیل داشتن سوء پیشینه مؤثر، غیرممکن باشد.
- حقوق مربوط به جواز حمل سلاح، تأسیس شرکت های امنیتی، و …: برای فعالیت در برخی حوزه ها که نیاز به مجوزهای خاص دارند، عدم سوء پیشینه از شروط اصلی است.
در نهایت، گواهی عدم سوء پیشینه نه تنها یک سند اداری، بلکه یک شاخص مهم برای ارزیابی صلاحیت و اعتبار اجتماعی افراد است که تأثیر مستقیم و گسترده ای بر فرصت های زندگی و مشارکت آن ها در جامعه دارد. از این رو، آگاهی از جزئیات مربوط به آن برای تمامی شهروندان ضروری است.
روش های دریافت گواهی عدم سوء پیشینه ۱۴۰۳ (راهنمای گام به گام جامع)
برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه، سه روش اصلی وجود دارد که متقاضیان می توانند بر اساس شرایط و ترجیحات خود، یکی از آن ها را انتخاب کنند: روش آنلاین از طریق سامانه ثنا، مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، و مراجعه حضوری به دفاتر پلیس +۱۰. هر یک از این روش ها دارای مراحل، مدارک و مدت زمان صدور خاص خود هستند که در ادامه به تفصیل توضیح داده می شوند.
انتخاب روش مناسب بستگی به عوامل مختلفی از جمله دسترسی به اینترنت، زمان در دسترس، و نیاز به فوریت در دریافت گواهی دارد. روش آنلاین معمولاً سریع تر و راحت تر است، در حالی که روش های حضوری برای افرادی که دسترسی به اینترنت ندارند یا نیاز به انگشت نگاری مجدد دارند، مناسب تر است.
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه آنلاین (سامانه ثنا adliran.ir)
روش آنلاین دریافت گواهی عدم سوء پیشینه، سریع ترین و راحت ترین راه برای متقاضیانی است که قبلاً در سامانه ثنا ثبت نام و احراز هویت کرده اند. این روش نیاز به مراجعه حضوری را از بین می برد و امکان درخواست را در هر زمان و مکانی فراهم می آورد.
پیش نیازها:
تنها پیش نیاز اساسی برای استفاده از این روش، ثبت نام قبلی در سامانه ثنا و انجام احراز هویت است. اگر تاکنون در این سامانه ثبت نام نکرده اید، ابتدا باید با مراجعه حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا به صورت آنلاین (از طریق اپلیکیشن های مربوطه) اقدام به ثبت نام و احراز هویت کنید.
راهنمای گام به گام دریافت آنلاین:
- ورود به سامانه عدل ایران: ابتدا باید به نشانی اینترنتی adliran.ir مراجعه کنید.
- انتخاب گزینه درخواست گواهی عدم سوء پیشینه: در منوی سمت راست صفحه (یا بخش اطلاع رسانی)، گزینه مربوط به درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را انتخاب کنید.
- ورود کد ملی و رمز شخصی سامانه ثنا: در صفحه جدید، کد ملی و رمز شخصی (که در زمان ثبت نام در ثنا دریافت کرده اید) خود را وارد کرده و دکمه مرحله بعد را بزنید.
- وارد کردن رمز موقت: یک رمز موقت به شماره تلفن همراه شما که در سامانه ثنا ثبت شده است، ارسال می شود. این رمز را در کادر مربوطه وارد کرده و گزینه ورود را انتخاب کنید.
- انتخاب درخواست جدید: پس از ورود به صفحه کاربری خود، برای ثبت درخواست جدید، گزینه درخواست جدید را انتخاب کنید.
- تکمیل اطلاعات و انتخاب نوع درخواست: در این مرحله، اطلاعات هویتی شما به صورت خودکار از سامانه ثنا بارگذاری می شود. در صورت لزوم، اطلاعات تکمیلی را وارد کنید و نوع درخواست (مثلاً برای ارائه به نهادهای داخلی یا خارج از کشور) را انتخاب نمایید. سپس گزینه ثبت موقت و پس از آن مرحله بعد را برای پرداخت هزینه انتخاب کنید.
- پرداخت هزینه: در این قسمت، مبلغ مربوط به صدور گواهی را مشاهده کرده و با انتخاب گزینه محاسبه هزینه، سپس از طریق درگاه پرداخت آنلاین، هزینه را واریز کنید. پس از پرداخت موفق، گزینه ثبت نهایی را انتخاب کنید تا کد رهگیری به شما داده شود. این کد برای پیگیری های بعدی ضروری است.
مدارک لازم برای درخواست اینترنتی
در روش آنلاین، نیاز به ارائه فیزیکی مدارک نیست. اطلاعات هویتی شما از طریق سامانه ثنا استخراج می شود. با این حال، مطمئن شوید که اطلاعات ثبت شده شما در ثنا، شامل کد ملی، مشخصات شناسنامه ای، و آدرس و کد پستی، به روز و دقیق باشند. در غیر این صورت، ممکن است نیاز به به روزرسانی اطلاعات قبل از درخواست داشته باشید.
مدت زمان صدور و نحوه دریافت گواهی آنلاین
مدت زمان صدور گواهی عدم سوء پیشینه به صورت آنلاین معمولاً سریع تر از روش های حضوری است و اغلب در حدود ۲۴ تا ۷۲ ساعت کاری صادر می شود. پس از صدور، از طریق پیامک به شما اطلاع رسانی خواهد شد. شما می توانید با استفاده از کد رهگیری خود در سامانه عدل ایران، وضعیت درخواست را پیگیری کرده و پس از صدور، گواهی را به صورت فایل الکترونیکی (PDF) دانلود و چاپ نمایید. این گواهی دارای بارکد و کد استعلام است که اعتبار آن را تضمین می کند.
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه حضوری (دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پلیس +۱۰)
برای افرادی که به هر دلیلی قادر به استفاده از سامانه ثنا نیستند یا ترجیح می دهند فرآیند را به صورت حضوری انجام دهند، دو گزینه اصلی مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و دفاتر پلیس +۱۰ وجود دارد. هر دو روش نیاز به حضور شخص متقاضی و ارائه مدارک فیزیکی دارند.
راهنمای دریافت از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی
مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، یکی از رایج ترین روش های حضوری برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه است. این دفاتر در سراسر کشور فعال هستند و خدمات متنوع قضایی را ارائه می دهند.
مدارک لازم (چک لیست دقیق):
- اصل و کپی شناسنامه: شامل تمامی صفحات، حتی در صورت عدم ثبت ازدواج یا فرزند.
- اصل و کپی کارت ملی: کارت ملی هوشمند یا رسید درخواست آن.
- کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان): اصل و کپی.
- یک قطعه عکس پرسنلی ۳*۴ جدید: (در برخی دفاتر درخواست می شود).
- آدرس دقیق پستی و کد پستی ۱۰ رقمی: برای ثبت در سامانه.
- شماره تلفن همراه به نام متقاضی: برای ثبت در سامانه ثنا و اطلاع رسانی.
مراحل مراجعه:
- مراجعه به دفتر: با در دست داشتن مدارک فوق، به نزدیک ترین دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کنید.
- تکمیل فرم درخواست: فرم های مربوط به درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را تکمیل کنید.
- انگشت نگاری: در صورتی که قبلاً انگشت نگاری شما در سامانه ثنا ثبت نشده باشد، فرآیند انگشت نگاری مجدد در همان دفتر انجام می شود.
- پرداخت هزینه: هزینه مربوط به درخواست گواهی و خدمات دفتر را از طریق کارت خوان موجود در دفتر پرداخت کنید.
- دریافت رسید: یک رسید حاوی کد رهگیری به شما تحویل داده می شود که برای پیگیری های بعدی کاربرد دارد.
مدت زمان صدور و نحوه دریافت:
مدت زمان صدور گواهی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی معمولاً بین یک تا دو هفته کاری است. پس از صدور، گواهی به آدرس پستی شما ارسال می شود و یا می توانید با کد رهگیری از طریق سامانه عدل ایران آن را مشاهده و دانلود کنید. در برخی موارد نیز امکان مراجعه حضوری به دفاتر دادگستری برای دریافت نسخه فیزیکی فراهم است.
راهنمای دریافت از دفاتر پلیس +۱۰
دفاتر پلیس +۱۰ نیز یکی دیگر از مراجعی هستند که امکان درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را فراهم می کنند. این دفاتر در دسترس تر بوده و فرآیند آن ها نیز نسبتاً ساده است.
مدارک لازم (چک لیست دقیق):
- اصل شناسنامه و کارت ملی: ضروری است.
- یک قطعه عکس ۳*۴ جدید و تمام رخ: با زمینه سفید، بدون کلاه و عینک و سایر پوشش ها.
- کارت پایان خدمت یا معافیت (برای آقایان): اصل یا کپی برابر اصل شده.
- آدرس دقیق پستی و کد پستی ۱۰ رقمی.
- شماره تلفن همراه معتبر به نام متقاضی.
مراحل مراجعه:
- مراجعه به دفتر: با در دست داشتن مدارک فوق به نزدیک ترین دفتر پلیس +۱۰ مراجعه کنید.
- تکمیل فرم و انگشت نگاری: فرم درخواست را تکمیل کرده و در صورت لزوم، انگشت نگاری انجام دهید.
- پرداخت هزینه: هزینه مربوط به خدمات و صدور گواهی را از طریق دستگاه پوز موجود در دفتر پرداخت نمایید.
- دریافت رسید: رسیدی حاوی کد پیگیری به شما داده می شود.
مدت زمان صدور و نحوه دریافت:
گواهی عدم سوء پیشینه درخواست شده از دفاتر پلیس +۱۰ نیز معمولاً بین یک تا دو هفته کاری صادر می شود و به آدرس پستی متقاضی ارسال می گردد. همچنین امکان پیگیری وضعیت از طریق سامانه پلیس +۱۰ یا با کد رهگیری از سامانه عدل ایران فراهم است.
جدول مقایسه ای: تفاوت های دریافت حضوری از دفاتر خدمات قضایی و پلیس +۱۰
| ویژگی | دفاتر خدمات الکترونیک قضایی | دفاتر پلیس +۱۰ |
|---|---|---|
| پیش نیاز | ثبت نام در سامانه ثنا (پیشنهادی) | نیاز به ثبت نام ثنا کمتر است |
| انگشت نگاری | در صورت عدم ثبت در ثنا، انجام می شود | معمولاً انجام می شود |
| مدارک | شناسنامه، کارت ملی، کارت پایان خدمت (آقایان)، آدرس و کد پستی | شناسنامه، کارت ملی، عکس ۳*۴، کارت پایان خدمت (آقایان)، آدرس و کد پستی |
| مدت زمان صدور | ۱ تا ۲ هفته کاری | ۱ تا ۲ هفته کاری |
| نحوه دریافت | پستی، دانلود آنلاین، یا مراجعه حضوری به مراجع قضایی (در موارد خاص) | پستی |
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه برای ایرانیان مقیم خارج از کشور
ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز ممکن است به دلایل مختلفی نظیر تمدید اقامت، درخواست تابعیت، استخدام در کشور محل اقامت، یا حتی امور داخلی ایران، نیاز به دریافت گواهی عدم سوء پیشینه داشته باشند. این فرآیند برای آن ها از طریق سفارتخانه ها و کنسولگری های جمهوری اسلامی ایران در کشور محل اقامت یا از طریق سامانه میخک (مدیریت یکپارچه خدمات کنسولی) قابل انجام است.
راهنمای دریافت از طریق سامانه میخک و سفارتخانه ها/کنسولگری ها:
- ثبت نام در سامانه میخک: ابتدا متقاضی باید در سامانه میخک (mikhak.mfa.gov.ir) ثبت نام کرده و اطلاعات هویتی و اقامتی خود را به دقت وارد نماید.
- انتخاب خدمت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه: پس از ورود به حساب کاربری در سامانه میخک، از میان خدمات کنسولی، گزینه درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را انتخاب کنید.
- تکمیل فرم درخواست آنلاین: فرم های مربوطه را به صورت آنلاین و با دقت تکمیل کرده و مدارک مورد نیاز (معمولاً اسکن گذرنامه، کارت ملی، شناسنامه، و مدارک اقامتی در کشور میزبان) را بارگذاری نمایید.
- پرداخت هزینه: هزینه مربوط به صدور گواهی را از طریق سامانه یا در سفارت/کنسولگری (بر اساس مقررات آن نمایندگی) پرداخت کنید.
- دریافت کد رهگیری و مراجعه حضوری (اختیاری): پس از تکمیل درخواست آنلاین، یک کد رهگیری به شما داده می شود. معمولاً برای انجام انگشت نگاری و تأیید هویت، نیاز است با تعیین وقت قبلی، به سفارت یا کنسولگری ایران در کشور محل اقامت خود مراجعه کنید. در برخی موارد، انگشت نگاری توسط مراجع محلی انجام شده و سپس به سفارت ارائه می شود.
- صدور و ارسال گواهی: پس از تکمیل مراحل و تأیید مدارک، گواهی عدم سوء پیشینه توسط قوه قضائیه ایران صادر و از طریق وزارت امور خارجه به سفارت/کنسولگری ارسال می شود. سپس متقاضی می تواند به صورت حضوری آن را دریافت کند یا در صورت امکان، از طریق پست به آدرس وی ارسال شود.
مدارک و مراحل خاص:
مدارک دقیق و مراحل ممکن است بر اساس کشور محل اقامت و مقررات هر سفارت/کنسولگری کمی متفاوت باشد. لذا توصیه می شود پیش از هر اقدامی، وب سایت نمایندگی ایران در کشور مورد نظر را مطالعه کرده یا با آن ها تماس بگیرید. به طور کلی، مدارک اصلی شامل اصل و کپی گذرنامه معتبر، کارت ملی، شناسنامه، و مدارک اقامتی (ویزا یا کارت اقامت) است. همچنین، ممکن است نیاز به عکس پرسنلی و تکمیل فرم های مخصوص باشد.
زمان صدور گواهی برای ایرانیان مقیم خارج از کشور معمولاً طولانی تر است و می تواند از چند هفته تا چند ماه به طول انجامد، بنابراین برنامه ریزی زودهنگام توصیه می شود.
هزینه و مدت اعتبار گواهی عدم سوء پیشینه ۱۴۰۳
آگاهی از هزینه ها و مدت اعتبار گواهی عدم سوء پیشینه برای متقاضیان این گواهی حائز اهمیت است تا بتوانند برنامه ریزی دقیقی داشته باشند و در زمان مناسب اقدام به درخواست یا تمدید آن نمایند.
هزینه صدور گواهی عدم سوء پیشینه
هزینه صدور گواهی عدم سوء پیشینه در سال ۱۴۰۳ شامل دو بخش اصلی است:
- هزینه دولتی (تعرفه قوه قضائیه): این مبلغ توسط قوه قضائیه تعیین می شود و به حساب دولتی واریز می گردد. این هزینه برای تمامی روش های درخواست (آنلاین و حضوری) ثابت است. مبلغ دقیق این تعرفه هر ساله توسط قوه قضائیه اعلام و در سامانه عدل ایران نیز قابل مشاهده است. در حال حاضر، این مبلغ حدود ۲۵,۰۰۰ تا ۳۰,۰۰۰ تومان می باشد.
- هزینه خدمات دفاتر: اگر درخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا دفاتر پلیس +۱۰ انجام شود، علاوه بر تعرفه دولتی، مبلغی نیز به عنوان حق الزحمه ارائه خدمات توسط این دفاتر دریافت می شود. این مبلغ نیز بر اساس تعرفه های مصوب هر سال تعیین می گردد. در مجموع، هزینه دریافت حضوری می تواند از ۷۰,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ تومان (شامل تعرفه دولتی و حق الزحمه دفتر) متغیر باشد. در روش آنلاین، تنها هزینه دولتی پرداخت می شود و مبلغ حق الزحمه دفاتر حذف می گردد.
پرداخت هزینه در روش آنلاین به صورت اینترنتی و از طریق درگاه های پرداخت متصل به سامانه عدل ایران صورت می گیرد. در روش حضوری، پرداخت از طریق دستگاه کارت خوان موجود در دفاتر انجام می شود.
مدت اعتبار گواهی عدم سوء پیشینه
گواهی عدم سوء پیشینه دارای مدت اعتبار مشخصی است که معمولاً سه ماه از تاریخ صدور می باشد. این بدان معناست که پس از گذشت سه ماه، حتی اگر هیچ سابقه جدیدی برای فرد ثبت نشده باشد، بسیاری از نهادها و سازمان ها این گواهی را معتبر تلقی نمی کنند و از متقاضی درخواست ارائه گواهی جدید را دارند.
دلایل این محدودیت اعتبار:
- پویا بودن وضعیت کیفری: وضعیت سوابق کیفری یک فرد می تواند در هر لحظه تغییر کند. ممکن است فرد پس از صدور گواهی، مرتکب جرمی شود که منجر به ایجاد سوء پیشینه مؤثر گردد.
- اطمینان از به روز بودن اطلاعات: نهادهای درخواست کننده به اطلاعاتی نیاز دارند که تا حد امکان نزدیک به زمان حال باشد تا تصمیم گیری های آن ها بر پایه جدیدترین وضعیت حقوقی فرد صورت گیرد.
لذا، توصیه می شود متقاضیان، تنها زمانی که واقعاً نیاز به ارائه گواهی دارند، اقدام به درخواست آن کنند تا از منقضی شدن آن قبل از استفاده جلوگیری شود. برای تمدید گواهی، باید فرآیند درخواست را از ابتدا و مجدداً طی کرد.
پاک کردن سوء پیشینه و اعاده حیثیت (چگونه سابقه کیفری را حذف کنیم؟)
مفهوم پاک شدن سوء پیشینه یکی از دغدغه های اصلی افرادی است که دارای محکومیت های کیفری مؤثر بوده اند. این مفهوم به معنای حذف کامل و دائمی نام فرد از تمامی سوابق قضایی نیست، بلکه به از بین رفتن اثر تبعی محکومیت و رفع محرومیت از حقوق اجتماعی پس از گذراندن مدت زمان مقرر قانونی اشاره دارد.
پاک شدن سوء پیشینه به مرور زمان:
همان طور که در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی ذکر شد، محکومیت های کیفری مؤثر، بسته به نوع جرم و شدت مجازات، برای مدت زمان مشخصی (دو، سه یا هفت سال) منجر به محرومیت از حقوق اجتماعی می شوند. پس از پایان این مدت زمان مقرر، اثر تبعی این محکومیت ها به صورت خودکار رفع می شود. به این معنا که فرد دیگر از حقوق اجتماعی محروم نیست و در صورت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه، این سوابق در گواهی جدید درج نخواهند شد.
این فرآیند پاک شدن خودکار، نیازی به اقدام خاص حقوقی یا اداری از سوی فرد ندارد و پس از انقضای مدت محرومیت، سیستم قضایی به صورت سیستمی این اثر را از بین می برد. اما باید توجه داشت که پرونده و سابقه محکومیت اصلی در بایگانی قوه قضائیه کماکان موجود است و این پاک شدن فقط مربوط به عدم درج آن در گواهی عدم سوء پیشینه و رفع محرومیت های اجتماعی است.
تفاوت با اعاده حیثیت قضایی (حقوقی):
اعاده حیثیت قضایی مفهوم حقوقی متفاوتی است که معمولاً در شرایطی مطرح می شود که فرد به ناحق مورد اتهام قرار گرفته و محکومیت یافته و سپس بی گناهی او اثبات شده باشد. در این موارد، فرد می تواند از دادگاه درخواست اعاده حیثیت کند تا حیثیت از دست رفته اش ترمیم شود و اثرات حقوقی و اجتماعی آن محکومیت باطل گردد. این فرآیند پیچیده تر و مستلزم طرح دعوای حقوقی و ارائه دلایل و مدارک کافی به دادگاه است.
نقش ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی در اعاده حیثیت قانونی:
در مواردی که سوء پیشینه به دلیل محکومیت های مقرر در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی ایجاد شده است، پس از اتمام مدت مقرر، می توان گفت که فرد به طور قانونی اعاده حیثیت شده است، چرا که اثر تبعی محکومیت از بین می رود و وی مجدداً از تمامی حقوق اجتماعی بهره مند می شود. همچنین، تبصره ۲ ماده ۲۵ در مورد جرایم قابل گذشت که با رضایت شاکی، اجرای مجازات متوقف می شود، نیز به نوعی اعاده حیثیت قانونی را برای فرد به ارمغان می آورد.
آیا همیشه سوء پیشینه پاک می شود؟
در بیشتر موارد، بله؛ پس از گذراندن مدت محرومیت قانونی، اثر تبعی سوء پیشینه پاک می شود و در گواهی عدم سوء پیشینه درج نخواهد شد. اما باید توجه داشت که برخی سوابق خاص، به ویژه در مورد جرایم امنیتی یا جرایم بسیار سنگین، ممکن است برای مراجع خاصی (مانند نهادهای امنیتی یا اطلاعاتی) همواره در دسترس باشند و این مراجع ممکن است در بررسی های داخلی خود به آن ها استناد کنند، حتی اگر در گواهی عدم سوء پیشینه عمومی درج نشوند. این موارد بیشتر در خصوص مشاغل بسیار حساس یا گزینش های خاص مطرح است.
به طور کلی، برای عموم مردم و در کاربردهای رایج، می توان اطمینان داشت که پس از طی شدن مدت قانونی محرومیت، سوء پیشینه آن ها از گواهی عدم سوء پیشینه حذف خواهد شد و مانعی برای حقوق اجتماعی آن ها نخواهد بود.
پیگیری وضعیت گواهی عدم سوء پیشینه
پس از درخواست گواهی عدم سوء پیشینه، چه به صورت آنلاین و چه حضوری، امکان پیگیری وضعیت درخواست برای متقاضیان فراهم است. این امکان به آن ها اجازه می دهد تا از مراحل صدور گواهی مطلع شده و در صورت نیاز، اقدامات لازم را انجام دهند.
نحوه پیگیری آنلاین با استفاده از کد رهگیری در سامانه عدل ایران
ساده ترین و متداول ترین روش برای پیگیری وضعیت گواهی عدم سوء پیشینه، استفاده از سامانه عدل ایران (adliran.ir) است. این روش برای تمامی درخواست ها، صرف نظر از اینکه به چه روشی ثبت شده اند (آنلاین، دفاتر خدمات قضایی یا پلیس +۱۰)، قابل استفاده است.
مراحل پیگیری آنلاین:
- ورود به سامانه عدل ایران: به نشانی اینترنتی adliran.ir مراجعه کنید.
- انتخاب گزینه سامانه اطلاع رسانی یا خدمات قضایی من: بسته به طراحی جدید سامانه، گزینه ای برای پیگیری درخواست ها وجود دارد.
- ورود به بخش پیگیری گواهی عدم سوء پیشینه: این گزینه معمولاً در زیرمجموعه خدمات قضایی یا بخش اطلاع رسانی قرار دارد.
- وارد کردن کد ملی و رمز شخصی ثنا: برای ورود به سامانه، نیاز به کد ملی و رمز شخصی سامانه ثنا دارید.
- وارد کردن رمز موقت: رمز موقت ارسالی به تلفن همراه خود را وارد کنید.
- مشاهده وضعیت: پس از ورود، می توانید درخواست های ثبت شده خود را مشاهده کرده و با استفاده از کد رهگیری، وضعیت آخرین درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را پیگیری کنید. وضعیت هایی نظیر در حال بررسی، صادر شد، تایید نهایی یا آماده دریافت نمایش داده می شود. در صورت صدور، امکان دانلود فایل PDF گواهی نیز فراهم خواهد بود.
نحوه پیگیری حضوری از مرجع درخواست دهنده
اگرچه روش آنلاین راحت تر است، اما در برخی موارد، به ویژه اگر مدت زمان زیادی از درخواست گذشته و گواهی صادر نشده باشد یا امکان دسترسی به اینترنت فراهم نباشد، می توانید به صورت حضوری نیز پیگیری کنید.
- پیگیری از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: اگر درخواست خود را از طریق این دفاتر ثبت کرده اید، می توانید با در دست داشتن رسید حاوی کد رهگیری، به همان دفتر مراجعه کرده و از مسئول مربوطه جویای وضعیت گواهی خود شوید.
- پیگیری از دفاتر پلیس +۱۰: مشابه دفاتر خدمات قضایی، در صورت ثبت درخواست در پلیس +۱۰، می توانید با رسید و کد رهگیری به دفتر مراجعه کرده و درخواست پیگیری کنید.
توصیه می شود قبل از مراجعه حضوری، ابتدا از طریق سامانه آنلاین وضعیت را بررسی کنید تا از اتلاف وقت جلوگیری شود. در صورت مشاهده مشکل یا طولانی شدن غیرعادی فرآیند، مراجعه حضوری و پیگیری مستقیم می تواند مؤثرتر باشد.
آخرین تغییرات قانونی: حذف گواهی عدم سوء پیشینه برای جواز کسب و کار
یکی از مهم ترین تحولات قانونی در سال های اخیر که تأثیر بسزایی بر فضای کسب و کار و کارآفرینی در ایران داشته، حذف الزام ارائه گواهی عدم سوء پیشینه برای دریافت اکثر جوازهای کسب و کار است. این تغییر به منظور تسهیل فرآیند راه اندازی کسب و کار، کاهش بروکراسی، و حمایت از کارآفرینان صورت گرفته است.
توضیح مصوبه هیئت مقررات زدایی و بهبود محیط کسب و کار در اسفند ۱۴۰۰
این تغییر، بر اساس مصوبه هیئت مقررات زدایی و بهبود محیط کسب و کار در تاریخ ۲۴ اسفند ماه ۱۴۰۰ به تصویب رسید و توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی ابلاغ شد. پیش از این مصوبه، بسیاری از متقاضیان جواز کسب، برای شروع فعالیت خود، ملزم به ارائه گواهی عدم سوء پیشینه بودند که این امر خود یک گام اداری زمان بر محسوب می شد. هدف اصلی از این اقدام، حذف موانع غیرضروری و تسریع در صدور مجوزهای کسب و کار، با رویکرد «اعتماد محور» به جای «کنترل محور» بود.
بر اساس اعلام رسمی، این مصوبه شرط ارائه گواهی عدم سوء پیشینه را در رابطه با بیش از ۹۰ درصد مجوزهای کسب و کار حذف کرده است. این امر به معنای آن است که بخش عمده ای از فعالیت های اقتصادی، دیگر نیازی به این گواهی برای دریافت مجوز اولیه خود ندارند، که این خود قدمی بزرگ در راستای بهبود رتبه ایران در شاخص های سهولت کسب و کار و جذب سرمایه گذاری محسوب می شود.
آیا این شرط به طور کامل حذف شده است؟ (موارد استثنا که همچنان نیاز به گواهی است)
پاسخ این سوال، خیر است. اگرچه این الزام برای بخش وسیعی از جوازهای کسب و کار حذف شده، اما به طور کامل لغو نشده و استثنائاتی نیز وجود دارد. این استثنائات عمدتاً مربوط به مشاغل و حوزه هایی است که با امنیت عمومی، سلامت جامعه، یا اعتماد و امانت داری بالا سروکار دارند. به عنوان مثال:
- مشاغل حساس و امنیتی: همچنان برای دریافت مجوزهای مربوط به فعالیت های امنیتی، حمل سلاح، و مواردی از این دست، ارائه گواهی عدم سوء پیشینه الزامی است.
- مشاغل مرتبط با سلامت عمومی و کودکان: فعالیت هایی که به طور مستقیم با سلامت و ایمنی جامعه، به ویژه کودکان و افراد آسیب پذیر، در ارتباط هستند (مانند مهدکودک ها، خانه های سالمندان، مراکز درمانی خاص)، ممکن است همچنان نیازمند ارائه گواهی عدم سوء پیشینه باشند.
- حوزه های مالی و اعتباری: در برخی حوزه های خاص مرتبط با بانکداری، مؤسسات مالی و اعتباری، و فعالیت هایی که به امانت داری بالا نیاز دارند، ممکن است شرط عدم سوء پیشینه کماکان پابرجا باشد.
تشخیص دقیق اینکه یک جواز کسب به گواهی عدم سوء پیشینه نیاز دارد یا خیر، بر عهده مرجع صادرکننده مجوز است. لذا، به متقاضیان توصیه می شود قبل از اقدام برای دریافت جواز کسب و کار، از طریق درگاه ملی مجوزهای کشور (Mojavez.ir) یا با استعلام از مرجع مربوطه، از آخرین وضعیت الزامات آگاه شوند.
این تغییر قانونی، با هدف تسهیل و تسریع فرآیندهای اداری و کاهش هزینه های راه اندازی کسب و کار، گام مهمی در راستای ایجاد محیطی مساعدتر برای فعالان اقتصادی بوده است. اما آگاهی از استثنائات آن برای جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی، ضروری است.
سوالات متداول
آیا سوء پیشینه بر مهاجرت تاثیر دارد؟
بله، در بسیاری از کشورها، داشتن سوء پیشینه کیفری (به ویژه جرایم مؤثر) می تواند بر فرآیندهای مهاجرتی، اخذ ویزا، یا درخواست تابعیت تأثیر منفی جدی بگذارد. سفارتخانه ها و مراجع مهاجرتی معمولاً درخواست ارائه گواهی عدم سوء پیشینه از کشور مبدأ را دارند و هرگونه سابقه کیفری مؤثر می تواند منجر به رد درخواست شود. نوع جرم، شدت آن، و مدت زمان گذشته از محکومیت، از جمله عواملی هستند که در تصمیم گیری مقامات مهاجرتی نقش دارند. برخی کشورها ممکن است برای جرایم خاص (مانند خشونت، مواد مخدر، تروریسم) محدودیت های سخت گیرانه تری اعمال کنند.
اگر گواهی من حاوی سابقه باشد چه باید کرد؟
اگر گواهی عدم سوء پیشینه شما حاوی سابقه محکومیت مؤثر است، ابتدا باید نوع جرم و مدت زمان محرومیت از حقوق اجتماعی را که در گواهی ذکر شده، بررسی کنید. اگر مدت محرومیت به پایان رسیده باشد، این سابقه دیگر مانع حقوق اجتماعی شما نیست و در گواهی جدید درج نخواهد شد. اما اگر هنوز در دوره محرومیت هستید، برای رفع این مانع باید تا پایان مدت قانونی صبر کنید. در موارد خاصی که فکر می کنید اشتباهی رخ داده یا نیاز به مشاوره حقوقی دارید، بهترین راهکار مراجعه به یک وکیل متخصص کیفری است تا شما را در فرآیندهای احتمالی مانند اعاده حیثیت یا ارائه توضیحات مستند به نهادهای مربوطه راهنمایی کند.
آیا امکان دریافت گواهی عدم سوء پیشینه فوری وجود دارد؟
معمولاً صدور گواهی عدم سوء پیشینه، حتی در روش آنلاین، نیازمند زمان پردازش اطلاعات در سیستم قضایی است. روش آنلاین (سامانه ثنا) سریع ترین گزینه است و می تواند گواهی را در حدود ۲۴ تا ۷۲ ساعت کاری صادر کند. اما عبارت فوری به معنای دریافت در همان روز یا چند ساعت، در حال حاضر امکان پذیر نیست. هرگونه ادعا در خصوص صدور فوری گواهی در زمان بسیار کوتاه، ممکن است غیرواقعی باشد. بنابراین، برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، توصیه می شود با در نظر گرفتن زمان بندی حداقل چند روزه، اقدام به درخواست نمایید.
آیا برای تمدید گواهی باید دوباره انگشت نگاری کرد؟
در صورتی که سابقه انگشت نگاری شما قبلاً در سامانه ثنا ثبت شده باشد، معمولاً برای تمدید گواهی (یعنی درخواست مجدد پس از انقضای اعتبار گواهی قبلی) نیازی به انگشت نگاری مجدد نیست. سیستم قضایی از اطلاعات بیومتریک شما که قبلاً ثبت شده است، استفاده می کند. با این حال، در برخی موارد خاص یا در صورت تغییرات سیستمی، ممکن است دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا پلیس +۱۰ درخواست انگشت نگاری مجدد را داشته باشند. در روش آنلاین از طریق سامانه ثنا، به هیچ وجه نیازی به انگشت نگاری مجدد نیست.
جرایم رانندگی و محکومیت های مالی در سوء پیشینه ثبت می شوند؟
به طور کلی، خیر. اغلب جرایم رانندگی (مانند تخلفات منجر به جریمه، تصادفات غیرعمدی منجر به جرح یا فوت که مجازات حبس مؤثر به همراه ندارند) و محکومیت های صرفاً مالی (مانند بدهی چک بلامحل، دیون حقوقی) در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی شوند و به عنوان سوء پیشینه مؤثر تلقی نمی گردند. مگر اینکه جرم رانندگی یا مالی، با جرایم دیگری مانند کلاهبرداری، اختلاس، یا حبس های بلندمدت که در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی به عنوان جرایم مؤثر تعریف شده اند، همراه باشد. در این صورت، آن جرم مؤثر، در گواهی درج خواهد شد.
گواهی عدم سوء پیشینه برای اتباع خارجی چگونه است؟
اتباع خارجی که در ایران اقامت دارند و نیاز به گواهی عدم سوء پیشینه از ایران دارند، باید از طریق وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران یا از طریق دفاتر پلیس بین الملل (اینترپل) نیروی انتظامی اقدام کنند. فرآیند درخواست معمولاً شامل ارائه مدارک هویتی (گذرنامه، کارت اقامت)، فرم های درخواست، و انگشت نگاری است. این گواهی به زبان انگلیسی یا زبان مورد نیاز کشور متقاضی صادر می شود. مدت زمان و جزئیات دقیق تر را باید از مراجع ذی صلاح (مانند اداره گذرنامه و مهاجرت نیروی انتظامی) جویا شد.
آیا پس از گذشت زمان، نام فرد از سوابق قوه قضائیه به کلی پاک می شود؟
خیر، نام فرد به کلی از سوابق قوه قضائیه پاک نمی شود. پس از گذشت زمان قانونی مقرر در ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، تنها اثر تبعی محکومیت از بین می رود. این بدان معناست که آن سابقه دیگر در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی شود و فرد از حقوق اجتماعی محروم نخواهد بود. اما اطلاعات مربوط به محکومیت همچنان در سیستم داخلی و بایگانی قوه قضائیه نگهداری می شود و ممکن است برای مراجع قضایی، امنیتی یا اطلاعاتی (در موارد خاص و با مجوز قانونی) قابل دسترسی باشد. این امر به منظور حفظ سوابق و جلوگیری از تکرار جرم در آینده صورت می گیرد.
نتیجه گیری و جمع بندی
گواهی عدم سوء پیشینه سندی حیاتی است که در ابعاد گوناگون زندگی فردی و اجتماعی، از استخدام و تحصیل تا مهاجرت و راه اندازی کسب و کار، نقش کلیدی ایفا می کند. این مقاله تلاش کرد تا با رویکردی جامع و تخصصی، تمامی جنبه های مرتبط با این گواهی را، از تعریف حقوقی و تفاوت آن با سوابق کیفری عمومی گرفته تا جزئیات مربوط به جرایم مؤثر و غیرمؤثر بر اساس ماده ۲۵ قانون مجازات اسلامی، مورد بررسی قرار دهد.
همچنین، روش های مختلف دریافت این گواهی در سال ۱۴۰۳، شامل درخواست آنلاین از طریق سامانه ثنا و مراجعات حضوری به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و پلیس +۱۰، با جزئیات کامل و مدارک مورد نیاز شرح داده شد. برای ایرانیان مقیم خارج از کشور نیز راهکارهای دریافت از طریق سامانه میخک و نمایندگی های ایران در خارج از کشور تبیین گردید. آگاهی از هزینه ها، مدت اعتبار سه ماهه گواهی، و امکان پاک شدن اثر تبعی سوء پیشینه پس از گذراندن مدت زمان مقرر، از دیگر نکات مهمی بود که به آن پرداخته شد.
یکی از مهم ترین تحولات اخیر، حذف الزام ارائه گواهی عدم سوء پیشینه برای بخش عمده ای از جوازهای کسب و کار بود که به منظور تسهیل فضای کسب و کار صورت گرفت، اگرچه استثنائاتی در این زمینه کماکان وجود دارد. در نهایت، با توجه به سهولت نسبی دریافت گواهی از طریق روش های نوین به ویژه سامانه ثنا، توصیه می شود متقاضیان با آگاهی کامل از تمامی مراحل و مقررات، اقدام به درخواست نمایند. در صورتی که ابهامات حقوقی پیچیده تری در خصوص سوابق کیفری یا اعاده حیثیت وجود دارد، همواره بهترین راهکار مشاوره با کارشناسان حقوقی و وکلای خبره است تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.