مشارکت زنان در عرصههای مدیریتی و تصمیمگیری در ایران – خبرگزاری آنلاین | اخبار ایران و جهان
به گزارش خبرگزاری آنلاین، بر اساس اعلام ستاد حقوق بشر، ارتقای جایگاه و جایگاه زنان در نظام اداری و در حوزه مدیریت و تصمیم گیری یکی از شاخص های مهم حقوق بشر برای ارزیابی حمایت و ارتقاء است. حقوق زنان
پس از انقلاب اسلامی ایران، با افزایش آگاهی و گسترش آموزش عالی برای زنان و ارتقای توانمندیهای آنان، مشارکت زنان در مشارکت سیاسی و اجتماعی تحول و توسعه گستردهای را تجربه کرده است، بنابراین مشارکت و مشارکت سیاسی در تصمیمات – ایجاد موقعیت به عنوان حقوق و تکالیف برای زنان، زنان مشخص شده است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی علاوه بر پرداختن به این موضوع در قانون اساسی، اسناد عالی رتبه و سیاست های عمومی نظام، بارها بر اهمیت حضور زنان در جامعه و مسئولیت اجتماعی و نقش آنان در این قشر مهم تاکید کرده اند. از جامعه در ديدار اخير پيامبر اكرم با اقشار مختلف زنان در دي ماه 1402 در اين زمينه فرمود: «حضور زنان در مشاغل مختلف مديريتي، سياسي، اجتماعي و فرهنگي محدود نيست و ملاك آن شايسته سالاري است، در يك مكان. مثل نماينده وزارت يا مجلس نمايندگي اگر زن باتجربه و كارآمد بهتر و شايسته تر باشد، از نظر اسلام حدي براي تصدي منصب ندارد.
قوانین و مقررات حمایت از مشارکت زنان در مدیریت و تصمیم گیری
قوانین و مقررات مصوب کشورمان از جمله قانون اساسی، سیاست کلی نظام اداری، ابلاغیه مقام معظم رهبری در سال 1388، منشور حقوق و مسئولیت های زنان در جمهوری اسلامی ایران، مصوب 1382، قانون مدیریت خدمات کشوری، مصوب 1385، سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، مصوب 1382، دستورالعمل شورای عالی اداری، مصوب 1396، منشور حقوق شهروندی، مصوب 1395، کلیه حقوق زنان برای مشارکت در ایجاد سیاست ها، قوانین، مدیریت، اجرا و نظارت در حوزه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی و توسعه فردی و بر ارتقای جایگاه زنان در عرصه مدیریت و تصمیم گیری تاکید دارند.
جایگاه کارگری زنان در نظام اداری جمهوری اسلامی ایران
بر اساس سالنامه آماری سازمان نظام اداری کشور، تعداد کل کارکنان رسمی، پیمانی، موقت و کارگری دستگاه های اجرایی کشور در پایان سال 1401 بالغ بر 2246397 نفر است که از این تعداد 1247559 نفر معادل 56 درصد مردان هستند. و 998838 نفر معادل 44 درصد زنان هستند. بر این اساس، در نظام اداری ایران، عدالت جنسیتی در جذب و استفاده از نیروی کار به وضوح قابل مشاهده است.
همچنین آمار کارمندان دستگاه های اجرایی به تفکیک قوه مجریه و جنسیت در پایان سال 1401 نشان می دهد که 90.45 درصد کارمندان زن در قوه مجریه، 98.22 درصد در قوه قضاییه، 31.31 درصد در قوه مقننه و نهادها هستند. 81.17 درصد از نیروهای سه گانه در خارج فعال هستند.
وضعیت اشتغال زنان در سطوح مدیریتی و تصمیم گیری نیز نشان دهنده روند رو به رشد انتصاب زنان در پست های مدیریتی کشورمان در سال های اخیر است. بر این اساس انتصاب زنان در مشاغل مدیریتی در سال 1402 نسبت به سال 1398 بیش از دو برابر رشد داشته و از 19597 نفر در سال 1399 به 42396 نفر در سال 1402 رسیده است.
ارزیابی مشارکت زنان در جمهوری اسلامی ایران در سطوح مختلف مدیریتی
در این گزارش مشارکت زنان در جمهوری اسلامی ایران در سطوح مدیریتی و در امور مختلف سیاسی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، رفاهی و بهداشتی، اقتصادی و زیربنایی و حقوقی و قضایی مورد ارزیابی قرار گرفته است. سطوح مدیریتی در نظر گرفته شده شامل مدیران سیاسی و مدیران حرفه ای به شرح زیر است:
الف) مدیران سیاسی: بر اساس ماده 71 قانون خدمات کشوری، سمتهای مدیریت سیاسی مانند رؤسای قوای سهگانه. معاون اول رئیس جمهور و عضو هیئت امنا؛ وزیر، نماینده شورای اسلامی و معاون رئیس جمهور؛ استانداران، سفرا و معاونان وزرا به عنوان مقامات شناخته می شوند.
ب) مدیران حرفه ای (خطی، عملیاتی، ستادی) اعم از مدیران ارشد، میانی و پایه.
در این گزارش معاونان وزیر، معاونان وزیر، مشاوران وزرا، مشاوران معاون رئیس جمهور، مشاوران رئیس سازمان و برابر مدیران ارشد، مدیران کل و معاونان، رؤسای مراکز، امور و همکارانشان به عنوان مدیران میانی و کلیه روسای ادارات و معاونین آنان، کارشناسان مسئول و کلیه همکاران آنان در گروه مدیران پایه، کارشناسان عملیاتی و مسئول محسوب می شوند. . ..
مدیریت زنان در نهادهای مرتبط با امور سیاسی
در این بخش، وضعیت مدیران زن در سطوح مختلف مدیریتی در شورای اسلامی، شورای معاونان رئیس جمهور، وزارت کشور و وزارت امور خارجه به عنوان نهادهای مرتبط با امور سیاسی مورد بررسی قرار گرفته است.
در شوراي اسلامي تعداد مديران سياسي زن در دي ماه 1402 به 16 نفر و در مجلس معاونت رئيس جمهور تعداد مديران ارشد، اساسي، پايه و عملياتي به 11 نفر و در وزارت امور خارجه به اين تعداد رسيده است. از مدیران سیاسی، ارشد، پایه، پایه به 26 نفر و عملیاتی، تعداد مدیران زن در وزارت کشور به 402 نفر و تعداد کل مدیران زن در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط به 455 نفر رسیده است.
وضعیت انتصاب زنان در سطوح مدیریتی در استانداری و سایر سازمان ها و نهادهای استانی
از جمله موارد حضور زنان در ساختار قدرت و مشارکت سیاسی می توان به فرماندار، شهردار، بخشدار، مدیر کل امور بانوان استانداری و … اشاره کرد. تعداد زنان منصوب در سطوح مدیریتی در پستهای استانداری و سایر سازمانها و نهادهای استانی به تفکیک استان تا آبان ماه 1402 به 7511 نفر و تعداد زنان در سطوح مدیریتی در وزارت کشور و استانداری در سراسر کشور به 402 نفر رسید. تا نوامبر 1402. است.
مدیریت زنان در نهادهای مرتبط با امور علمی، فرهنگی و اجتماعی
در این بخش، وضعیت مدیران زن در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط با امور علمی، فرهنگی و اجتماعی از جمله سازمان تبلیغات اسلامی، سازمان صدا و سیما، سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، وزارت ورزش و جوانان، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده . ، سازمان نهضت سوادآموزی، سازمان فنی و حرفه ای، بنیاد شهید و امور ایثارگران، جمعیت هلال احمر کشور، کمیته امداد امام خمینی (ره)، شهرداری تهران، سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور، سازمان ثبت احوال، معاونت علمی ریاست جمهوری. و فناوری، بنیاد ملی نخبگان و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مورد بررسی قرار گرفته و تعداد مدیران زن در مؤسسات فوق به 6171 نفر رسیده است.
بر اساس این گزارش 480 هزار بانوی فرهنگی در حوزه های مختلف در وزارت آموزش و پرورش مشغول به فعالیت هستند که از این تعداد 32 هزار نفر در سطوح مختلف مدیریتی مدارس مشغول به کار هستند. این آمار در مجموع آمارهای مدیریتی زنان لحاظ نشده است.
مدیریت زنان در مؤسسات مرتبط با رفاه و سلامت
در این بخش، وضعیت مدیران زن در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط با بهزیستی و سلامت، یعنی سازمان تامین اجتماعی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان انتقال خون و… سازمان، رفاه ملی. این سازمان، سازمان دامپزشکی کشور و سازمان حفاظت محیط زیست مورد بررسی قرار گرفته اند. تعداد مدیران زن منصوب در سطوح مختلف مدیریتی در موسسات مرتبط با بهزیستی و بهداشت تا دی ماه 1402 به 16283 نفر رسیده است که در جدول زیر توسط این نهادها نشان داده شده است.
مدیریت زنان در نهادهای مرتبط با امور اقتصادی و زیربنایی
وضعیت مدیران زن در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط با امور اقتصادی و زیربنایی از جمله سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان انرژی اتمی ایران، سازمان ملی استاندارد ایران، بنیاد انقلاب اسلامی، بانک مرکزی ایران. . جمهوری اسلامی ایران، وزارت اقتصاد و دارایی. وزارت صنعت، معدن و تجارت، وزارت نفت، وزارت نیرو، وزارت راه، مسکن و شهرسازی، بانک کشاورزی، سازمان ملی بهرهوری، مرکز آمار ایران، دیوان محاسبات کشور، سازمان انرژی اتمی ایران، وزارت نیرو ارتباطات و فناوری اطلاعات، بانک پست، وزارت جهاد کشاورزی، معاونت اجرایی رئیس جمهور و سازمان امور اداری و کار کشور مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد مدیران زن منصوب در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط با امور اقتصادی و زیربنایی تا دی ماه 1402 به 13015 نفر رسیده است.
مدیریت زنان در نهادهای مرتبط با امور حقوقی و قضایی
وضعیت مدیران زن در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط با امور حقوقی و قضایی از جمله محاکم و محاکم قضایی سراسر کشور، وزارت دادگستری، دادگاههای اداری، سازمانهای بازرسی عمومی، سازمان اسناد و املاک، سازمان زندانها و دادگستری. وزارت امنیت و آموزش، سازمان پزشکی قانونی، سازمان دادگستری نیروهای مسلح، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و ستاد مبارزه با مواد مخدر مورد بررسی قرار گرفته اند. تعداد مدیران زن منصوب در سطوح مختلف مدیریتی در نهادهای مرتبط با امور حقوقی و قضایی تا دی ماه 1402 به 6471 نفر رسیده است که در جدول زیر به تفکیک آمده است.