از بین رفتن مستی
از بین رفتن مستی
از بین رفتن حالت مستی به معنای بازیابی کامل هوشیاری و عملکرد طبیعی بدن پس از مصرف الکل است که عموماً به زمان و متابولیسم بدن بستگی دارد. هیچ راهکار فوری و جادویی برای حذف سریع الکل از سیستم بدن وجود ندارد، اما با درک فرآیندهای فیزیولوژیکی و استفاده از راهبردهای علمی و کاربردی، می توان به بدن در تسریع روند دفع الکل و کاهش علائم ناخوشایند مستی و خماری کمک کرد. این مقاله به بررسی جامع و تخصصی مکانیسم اثر الکل در بدن، عوامل مؤثر بر مدت زمان مستی و ارائه راهکارهای خانگی و پزشکی برای مدیریت این وضعیت می پردازد.
تجربه مستی و خماری، با علائمی چون سردرد، تهوع، خستگی و سرگیجه، دغدغه بسیاری از افرادی است که الکل مصرف کرده اند. جستجو برای راهکارهای مؤثر به منظور بهبود سریع تر حال و بازگشت به عملکرد عادی، امری رایج است. هدف این مقاله، ارائه یک راهنمای جامع و مبتنی بر شواهد علمی است که نه تنها به کاهش علائم کمک کند، بلکه مخاطب را با فرآیندهای بیولوژیکی درگیر در دفع الکل آشنا سازد و مهم تر از آن، او را برای تشخیص علائم خطرناک مسمومیت الکلی و لزوم مراجعه فوری به پزشک، آگاه سازد.
هشدار بسیار مهم: پیش از هرگونه اقدام برای مدیریت مستی، اطمینان از نوع الکل مصرفی حیاتی است. مصرف الکل صنعتی (متانول) می تواند منجر به مسمومیت شدید و مرگ شود. در صورت عدم اطمینان از اصالت الکل مصرفی و بروز علائمی نظیر تاری دید، تنگی نفس، درد شدید شکم یا گیجی، فوراً با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. تفاوت اتانول (الکل خوراکی) و متانول، در ترکیب شیمیایی و اثرات متابولیکی آن ها نهفته است؛ متانول در بدن به مواد سمی مرگبار تبدیل می شود، در حالی که اتانول به ترکیبات کم خطرتر تجزیه می گردد.
الکل در بدن: مکانیسم، فرآیند دفع و عوامل موثر بر مستی
برای درک چگونگی از بین رفتن مستی، ابتدا باید فهمید که الکل چگونه بر بدن تأثیر می گذارد و چگونه دفع می شود. این دانش پایه، اساس انتخاب راهکارهای مؤثر برای کاهش علائم و تسریع روند بهبود است.
جذب و تاثیر الکل بر سیستم های بدن
پس از مصرف، الکل (اتانول) به سرعت از طریق مخاط دهان، معده و روده کوچک جذب جریان خون می شود. این فرآیند می تواند در عرض چند دقیقه آغاز شده و طی ۳۰ تا ۹۰ دقیقه به اوج خود برسد. الکل از طریق خون به تمام اندام های بدن، از جمله مغز، کبد و کلیه ها، می رسد.
- سیستم عصبی مرکزی (مغز): الکل یک ماده مهارکننده سیستم عصبی مرکزی است. با تأثیر بر انتقال دهنده های عصبی، الکل هماهنگی حرکتی، قدرت تصمیم گیری، حافظه و واکنش ها را مختل می کند. این اختلالات مسئول بروز علائم مشخص مستی مانند لکنت زبان، عدم تعادل و کاهش مهارها هستند.
- تعادل مایعات بدن: الکل یک دیورتیک (ادرارآور) قوی است. با مهار هورمون ضد ادرار (ADH)، کلیه ها آب بیشتری از بدن دفع می کنند. این فرآیند منجر به کم آبی بدن می شود که یکی از دلایل اصلی بسیاری از علائم خماری از جمله سردرد و خستگی است.
- دستگاه گوارش: الکل می تواند پوشش معده را تحریک کرده و منجر به تهوع، استفراغ و سوزش سر دل شود.
نقش حیاتی کبد در متابولیسم و دفع الکل
کبد، اندام اصلی مسئول متابولیسم و سم زدایی الکل در بدن است. حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد الکل مصرفی در کبد تجزیه می شود. فرآیند اصلی متابولیسم الکل در کبد توسط دو آنزیم کلیدی انجام می گیرد:
- الکل دهیدروژناز (ADH): الکل را به استالدئید تبدیل می کند. استالدئید یک ترکیب بسیار سمی است که مسئول بسیاری از علائم ناخوشایند خماری و آسیب به سلول ها است.
- آلدئید دهیدروژناز (ALDH): استالدئید سمی را به استات تبدیل می کند که یک ترکیب غیرسمی و بی خطر است و در نهایت به آب و دی اکسید کربن تجزیه شده و از بدن دفع می شود.
متابولیسم الکل در کبد با نرخ نسبتاً ثابتی انجام می شود، به این معنی که کبد نمی تواند با سرعت نامحدود الکل را پردازش کند. به طور متوسط، کبد می تواند حدود ۱ واحد استاندارد الکل (تقریباً ۱۰ تا ۱۵ میلی لیتر الکل خالص) را در هر ساعت متابولیزه کند. این نرخ ثابت دلیل اصلی زمان بر بودن از بین رفتن مستی است. تنها درصد کمی از الکل (حدود ۵ تا ۱۰ درصد) از طریق ادرار، عرق و تنفس از بدن دفع می شود.
مدت زمان مستی و عوامل تاثیرگذار
پاسخ به این سوال که حالت مستی چقدر طول می کشد؟ پیچیده است و به عوامل متعددی بستگی دارد. هیچ زمان مشخص و ثابتی برای همه افراد وجود ندارد، اما می توان به این عوامل کلیدی اشاره کرد:
- میزان و سرعت مصرف الکل: هر چه الکل بیشتری در مدت زمان کوتاه تری مصرف شود، غلظت الکل در خون (BAC) بالاتر رفته و مدت زمان بیشتری برای دفع آن لازم است.
- وزن، قد و ترکیب بدنی: افراد سنگین وزن تر و با توده عضلانی بیشتر، معمولاً حجم بیشتری از آب در بدن دارند که می تواند الکل را رقیق تر کند و منجر به BAC پایین تر و دفع سریع تر شود.
- جنسیت: زنان به دلایل مختلف از جمله درصد آب کمتر در بدن و فعالیت آنزیم الکل دهیدروژناز کمتر در معده، معمولاً BAC بالاتری نسبت به مردان با مصرف یکسان الکل دارند و مدت زمان بیشتری طول می کشد تا الکل از بدن آن ها دفع شود.
- سن: با افزایش سن، سرعت متابولیسم بدن کاهش یافته و تحمل به الکل نیز ممکن است تغییر کند.
- وضعیت سلامت کبد و کلیه ها: سلامت کبد و کلیه ها نقش اساسی در فرآیند دفع الکل دارد. کبد بیمار یا آسیب دیده، الکل را کندتر پردازش می کند.
- مصرف غذا: مصرف غذا قبل یا حین نوشیدن الکل، به خصوص غذاهای چرب یا پروتئینی، جذب الکل را کند می کند و باعث کاهش سرعت افزایش BAC می شود. با این حال، تأثیری بر سرعت کلی دفع الکل از کبد ندارد.
- مصرف برخی داروها: برخی داروها می توانند با آنزیم های متابولیزه کننده الکل تداخل داشته و فرآیند دفع را طولانی تر کنند.
راهکارهای اثربخش برای کاهش اثرات مستی و تسریع روند بهبود
با توجه به اینکه زمان عامل اصلی در از بین رفتن کامل مستی است، راهکارهای زیر به بدن کمک می کنند تا این فرآیند را با کمترین ناراحتی طی کند و به بهبود سریع تر علائم کمک نماید. این توصیه ها بر پایه اصول علمی و پزشکی استوار هستند.
آبرسانی بدن: سنگ بنای مقابله با خماری
کم آبی بدن ناشی از خاصیت ادرارآوری الکل، عامل اصلی بسیاری از علائم خماری است. سردرد، خشکی دهان، خستگی و سرگیجه همگی می توانند نشانه های کم آبی باشند. جبران مایعات از دست رفته، حیاتی ترین گام در کاهش اثرات مستی و کمک به از بین رفتن اثر مشروبات الکلی است.
- نوشیدن آب فراوان: بهترین و ساده ترین راهکار، نوشیدن مقادیر زیادی آب است. حتی قبل از خواب و بلافاصله پس از بیدار شدن نیز آب بنوشید.
- نوشیدنی های حاوی الکترولیت: الکل علاوه بر آب، الکترولیت های ضروری مانند سدیم و پتاسیم را نیز از بدن دفع می کند. نوشیدن آب نارگیل، محلول های خوراکی حاوی الکترولیت، یا نوشیدنی های ورزشی رقیق شده می تواند به جبران این کمبودها کمک کند.
- آبلیمو: آبلیموی تازه حاوی ویتامین C است که می تواند به عملکرد کبد در سم زدایی کمک کند. همچنین، خاصیت قلیایی کننده آن ممکن است به کاهش حالت تهوع و تثبیت سطح قند خون کمک کند. ترکیب آبلیمو با آب می تواند یک نوشیدنی عالی برای بهبود حال باشد.
- دمنوش های گیاهی: چای زنجبیل به دلیل خواص ضد تهوع و ضد التهابی، و دمنوش نعنا برای تسکین معده، می توانند مفید باشند. بابونه نیز خاصیت آرام بخش دارد و به خواب کمک می کند.
هشدار: با وجود اینکه قهوه و نوشیدنی های کافئین دار ممکن است به صورت موقت احساس هوشیاری ایجاد کنند، اما کافئین خود یک دیورتیک است و می تواند کم آبی بدن را تشدید کند. بنابراین، مصرف بیش از حد آن توصیه نمی شود و بهتر است بر آبرسانی با آب و نوشیدنی های بدون کافئین تمرکز شود.
تغذیه مناسب: جبران مواد مغذی و تثبیت قند خون
الکل می تواند سطح قند خون را کاهش داده و ذخایر ویتامین ها و مواد معدنی، به ویژه ویتامین های گروه B، را تهی کند. مصرف غذاهای مناسب می تواند به تثبیت قند خون، جبران مواد مغذی از دست رفته و بهبود عملکرد کلی بدن کمک کند. برای پاسخ به این سوال که برای دفع الکل از بدن چه بخوریم؟ لیست زیر می تواند راهگشا باشد:
- غذاهای سبک و مغذی: نان تست سبوس دار، کراکر، سوپ های رقیق و کم چرب، تخم مرغ (غنی از سیستئین که به تجزیه استالدئید کمک می کند)، ماست و دوغ (برای بازگرداندن باکتری های مفید روده و جبران مایعات).
- میوه ها و سبزیجات: میوه های غنی از آب و پتاسیم مانند موز، هندوانه، پرتقال و کیوی برای جبران الکترولیت ها و ویتامین C. سبزیجات برگ سبز تیره (اسفناج، کلم بروکلی) نیز سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی هستند که به فرآیندهای سم زدایی کمک می کنند.
- غذاهای غنی از ویتامین B و C: الکل به خصوص بر ویتامین های گروه B (B1، B6، B12) تأثیر می گذارد. مصرف غلات کامل، تخم مرغ، گوشت های کم چرب، حبوبات، آجیل ها و میوه های مرکباتی می تواند به جبران این ویتامین ها کمک کند.
هشدار: از غذاهای چرب، سنگین، تند و سرخ شده پرهیز کنید. این غذاها می توانند معده را تحریک کرده و تهوع و ناراحتی گوارشی را تشدید کنند.
استراحت و خواب کافی: ترمیم و بازیابی قوای بدن
خواب یکی از مؤثرترین درمان های خانگی مستی است. الکل کیفیت خواب را مختل می کند و با وجود اینکه ممکن است در ابتدا باعث خواب آلودگی شود، اما چرخه طبیعی خواب را به هم می ریزد و مانع رسیدن به مراحل عمیق تر و ترمیمی خواب می شود. به همین دلیل، بدن پس از مصرف الکل نیاز مبرمی به استراحت و خواب عمیق دارد تا مغز و سایر اندام ها فرصت ترمیم و بازیابی عملکرد طبیعی خود را پیدا کنند. یک محیط آرام، تاریک و خنک می تواند به تسهیل این فرآیند کمک کند.
فعالیت بدنی سبک و تنفس هوای تازه
یک پیاده روی آرام و ملایم در فضای باز می تواند به بهبود گردش خون و افزایش روحیه کمک کند. تنفس هوای تازه نیز احساس بهتری ایجاد می کند و ممکن است در کاهش سرگیجه و تهوع مؤثر باشد. با این حال، هشدار داده می شود که از ورزش های سنگین و شدید پرهیز شود. فعالیت بدنی شدید می تواند کم آبی بدن را تشدید کرده و به بدن فشار بیشتری وارد کند، که در وضعیت مستی یا خماری به صلاح نیست.
پرهیز قاطع از مصرف مجدد الکل (Dog hair یا الکل درمانی)
برخی افراد به غلط تصور می کنند که مصرف مجدد مقدار کمی الکل می تواند به کاهش علائم خماری کمک کند (معروف به hair of the dog یا الکل درمانی). این یک باور غلط و بسیار خطرناک است. این کار تنها فرآیند سم زدایی کبد را به تأخیر می اندازد، بدن را تحت فشار بیشتری قرار می دهد و می تواند منجر به چرخه ای از مصرف الکل و خماری شود که به سلامت کبد و سیستم عصبی آسیب جدی وارد کرده و خطر وابستگی و اعتیاد را به شدت افزایش می دهد.
مدیریت علائم ناخوشایند خماری و مستی
علاوه بر راهکارهای کلی برای کمک به دفع الکل، مدیریت مستقیم علائم ناخوشایند خماری نیز می تواند کیفیت زندگی فرد را تا زمان بهبودی کامل افزایش دهد.
تسکین سردرد ناشی از مصرف الکل
سردرد پس از مصرف الکل یکی از شایع ترین علائم خماری است که به دلیل کم آبی، گشاد شدن عروق خونی و التهاب ایجاد می شود. برای سردرد بعد از مشروب، راهکارهای زیر پیشنهاد می شود:
- مسکن های بدون نسخه: داروهایی مانند ایبوپروفن (مانند ادویل یا ژلوفن) یا ناپروکسن (مانند آلوه) می توانند به کاهش سردرد و دردهای عضلانی کمک کنند. همیشه دوز توصیه شده را رعایت کنید و از مصرف بیش از حد بپرهیزید.
- کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس سرد یا کیسه یخ روی پیشانی یا پشت گردن می تواند به تسکین سردرد کمک کند.
هشدار بسیار مهم: از مصرف استامینوفن (مانند تیلنول یا پانادول) در حضور الکل در بدن قویاً پرهیز کنید. الکل و استامینوفن هر دو توسط کبد پردازش می شوند و ترکیب آن ها می تواند فشار شدیدی بر کبد وارد کرده و منجر به آسیب های کبدی جدی و حتی نارسایی کبد شود.
مقابله با تهوع و ناراحتی گوارشی
رفع حالت تهوع بعد از مشروب می تواند چالش برانگیز باشد، اما برخی روش ها می توانند مؤثر واقع شوند:
- زنجبیل: زنجبیل به عنوان یک ضد تهوع طبیعی شناخته می شود. نوشیدن چای زنجبیل تازه، جویدن یک تکه زنجبیل تازه یا مصرف آبنبات زنجبیلی می تواند به تسکین حالت تهوع کمک کند.
- نعنا: دمنوش نعنا یا حتی جویدن برگ های تازه نعنا می تواند به آرامش معده کمک کرده و تهوع را کاهش دهد.
- غذاهای نفاخ بر و ملایم: برنج کته، موز، پوره سیب و نان تست (رژیم BRAT) برای معده های تحریک شده مناسب هستند.
- دوری از بوهای تند: بوهای شدید و تند می توانند تهوع را تشدید کنند. در محیطی با هوای تازه و بدون بوهای محرک استراحت کنید.
کاهش اضطراب و استرس پس از مستی
برخی افراد پس از مصرف الکل، به ویژه در مرحله خماری، دچار اضطراب، نگرانی یا تشدید حالات افسردگی می شوند که گاهی اوقات به آن اضطراب خماری (hangxiety) می گویند. این حالت ناشی از تأثیر الکل بر مواد شیمیایی مغز است. برای مدیریت آن:
- تکنیک های آرامش بخش: تمرین تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگای سبک می تواند به آرامش ذهن و کاهش اضطراب کمک کند.
- فعالیت های مثبت: درگیر شدن در فعالیت هایی که از آن ها لذت می برید و حواس شما را پرت می کند، مانند گوش دادن به موسیقی آرام بخش، مطالعه یا تماشای فیلم، می تواند به دور کردن ذهن از افکار منفی کمک کند.
- محدود کردن محرک ها: از تماشای اخبار استرس زا یا درگیر شدن در بحث های تنش آلود خودداری کنید.
مسمومیت الکلی: علائم هشداردهنده و اقدامات اورژانسی
درک تفاوت بین مستی معمولی و مسمومیت الکلی حیاتی است. مسمومیت با الکل چیست؟ حالتی است که فرد مقدار زیادی الکل را در مدت زمان کوتاهی مصرف می کند، به طوری که بدن قادر به پردازش آن نیست. این وضعیت یک فوریت پزشکی است و می تواند خطرات جدی از جمله کما، آسیب مغزی دائمی و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. شناسایی به موقع علائم و اقدامات صحیح می تواند جان فرد را نجات دهد.
تعریف و خطرات مسمومیت الکلی
مسمومیت الکلی زمانی رخ می دهد که غلظت الکل در خون به حدی بالا می رود که عملکردهای حیاتی بدن را مختل می کند. مغز که کنترل تنفس، ضربان قلب و تنظیم دمای بدن را بر عهده دارد، در معرض خطر قرار می گیرد. خطرات اصلی عبارتند از:
- خفگی: فرد ممکن است در استفراغ خود خفه شود، به خصوص اگر در حالت بیهوشی به پشت خوابیده باشد.
- توقف تنفس: الکل می تواند باعث کاهش سرعت یا توقف کامل تنفس شود.
- هیپوترمی: کاهش شدید دمای بدن.
- تشنج: ناشی از کاهش شدید قند خون.
- آسیب مغزی: ناشی از کمبود اکسیژن در مغز.
- کما و مرگ: در صورت عدم درمان فوری.
شناسایی علائم اضطراری مسمومیت
اگر فردی پس از مصرف الکل دارای هر یک از علائم زیر بود، باید فوراً با اورژانس (۱۱۵) تماس گرفت:
- گیجی شدید، منگی یا از دست دادن هوشیاری: فرد به سختی بیدار می شود یا نمی تواند بیدار بماند.
- تنفس آهسته یا نامنظم: کمتر از ۸ بار تنفس در دقیقه یا توقف تنفس برای ۱۰ ثانیه یا بیشتر.
- کاهش دمای بدن (هیپوترمی): پوست سرد، رنگ پریده یا کبود.
- تشنج: حرکات غیرارادی و تشنجی بدن.
- استفراغ مکرر و بی وقفه: به خصوص اگر فرد هوشیاری کافی برای محافظت از مجاری تنفسی خود را نداشته باشد.
- عدم پاسخ به محرک ها: فرد به نیشگون گرفتن، صحبت کردن یا سایر تلاش ها برای بیدار کردن پاسخ نمی دهد.
اقدامات اولیه حیاتی در مواجهه با فرد مسموم
در مواجهه با فرد مشکوک به مسمومیت الکلی، اقدامات اورژانسی برای مسمومیت الکل به شرح زیر است:
- تماس فوری با اورژانس (۱۱۵): این مهم ترین و اولین قدم است. شرایط را به طور واضح توضیح دهید.
- فرد را تنها نگذارید: تا رسیدن کمک های پزشکی کنار او بمانید.
- او را در وضعیت ایمن قرار دهید: فرد را به پهلو بخوابانید تا در صورت استفراغ، دچار خفگی نشود. سر او را کمی به سمت پایین کج کنید.
- هرگز سعی نکنید فرد را وادار به استفراغ کنید: این کار خطر خفگی را افزایش می دهد.
- از دادن قهوه، دوش آب سرد یا تلاش برای هوشیار کردن فرد با زور خودداری کنید: این اقدامات نه تنها بی فایده اند بلکه می توانند خطرناک باشند.
- پتو یا لباس گرم روی او بکشید: برای جلوگیری از هیپوترمی و حفظ دمای بدن.
نقش درمان های پزشکی و وریدی (سرم) در اورژانس
در بیمارستان، پزشکان اقداماتی برای پایدار کردن وضعیت حیاتی فرد و کمک به دفع الکل انجام می دهند. سرم برای مسمومیت الکلی یکی از رایج ترین روش های درمانی است. سرم های وریدی (IV) حاوی مایعات، الکترولیت ها، گلوکز و ویتامین ها (به ویژه ویتامین B1 یا تیامین) برای جبران کم آبی، تثبیت قند خون و حمایت از عملکرد کبد و مغز تجویز می شوند. همچنین، علائم حیاتی فرد (تنفس، ضربان قلب، فشار خون و دمای بدن) به طور مداوم تحت نظارت قرار می گیرد و در صورت لزوم، مداخلات پزشکی دیگری مانند حمایت تنفسی انجام می شود.
پیشگیری: بهترین رویکرد برای اجتناب از مستی شدید و خماری
پیشگیری از مسمومیت الکلی و از بین رفتن مستی شدید همواره بهتر از درمان است. با رعایت اصول مسئولانه در مصرف الکل، می توان از بسیاری از عواقب ناخوشایند و خطرناک آن جلوگیری کرد:
- نوشیدن الکل در حد اعتدال و آگاهانه: حد مجاز مصرف الکل برای هر فرد متفاوت است. به بدن خود گوش دهید و حد تحمل خود را بشناسید.
- هرگز با معده خالی الکل مصرف نکنید: قبل از نوشیدن و در حین آن، غذاهای حاوی پروتئین و چربی مصرف کنید تا جذب الکل کند شود.
- هیدراته ماندن: در کنار هر نوشیدنی الکلی، یک لیوان آب نیز بنوشید تا از کم آبی بدن جلوگیری شود.
- شناخت حد و مرز بدن خود: بدانید که چه مقدار الکل برای شما بیش از حد است و از آن فراتر نروید.
- اجتناب از الکل های دست ساز و نامطمئن: هرگز الکل های با منبع نامشخص را مصرف نکنید، زیرا خطر متانول بالا است.
- پرهیز قاطع از رانندگی یا انجام فعالیت های خطرناک: پس از مصرف الکل، حتی در حد کم، رانندگی یا کار با ماشین آلات سنگین می تواند بسیار خطرناک باشد.
- خواب کافی قبل و بعد از مصرف الکل: استراحت کافی قبل از نوشیدن، بدن را برای پردازش الکل آماده تر می کند و خواب کافی پس از آن، به روند بازیابی کمک می کند.
- از نوشیدنی های گازدار خودداری کنید: کربن دی اکسید در نوشیدنی های گازدار می تواند جذب الکل را تسریع بخشد.
نتیجه گیری
از بین رفتن مستی فرآیندی طبیعی و زمان بر است که عمدتاً توسط کبد انجام می شود و هیچ راهکار فوری یا جادویی برای تسریع چشمگیر آن وجود ندارد. با این حال، با اتخاذ راهبردهای هوشمندانه و مبتنی بر علم، می توان به بدن در کاهش علائم ناخوشایند خماری و تسریع روند طبیعی دفع الکل کمک کرد. این راهکارها شامل آبرسانی فراوان، تغذیه مناسب با غذاهای سبک و غنی از ویتامین ها و الکترولیت ها، استراحت و خواب کافی، و پرهیز قاطع از مصرف مجدد الکل می شوند.
اولویت همواره باید بر سلامت و ایمنی فرد باشد. شناخت دقیق علائم هشداردهنده مسمومیت الکلی و اقدام سریع برای تماس با اورژانس، می تواند در مواقع حساس جان بخش باشد. مسئولیت پذیری در قبال مصرف الکل، هم برای سلامت فردی و هم برای ایمنی جامعه، امری ضروری است. با پیروی از این دستورالعمل ها و آگاهی از فرآیندهای بدن، می توان تجربه مصرف الکل را به شکلی ایمن تر مدیریت کرده و از عواقب ناخواسته و خطرناک آن پیشگیری نمود. به یاد داشته باشید که در صورت هرگونه نگرانی جدی یا بروز علائم حاد، مراجعه به متخصصان پزشکی اولین و مهم ترین گام است.